عملیات انتحاری با حمله روز 15 ژوئیه علیه نیروهای امنیتی در ایالت سرحدات آغاز شد که در آن 45 تن جان باختند و یکصد تن مجروح شدند.
پس از آن حمله‌ای انتحاری در میرام‌شاه واقع در وزیرستان شمالی به وقوع پیوست که طی آن اعضای کاروانی نظامی هدف قرار گرفتند. این حمله نیز 24 کشته برجای گذاشت.
تحولات پیاپی‌ای که پس از عملیات ارتش علیه مسجد و مدرسه دینی لعل به‌وقوع پیوست را در سایه دیگر تحولات مرتبط بهتر می‌توان دریافت.
اول آن که رابطه‌ای شفاف و غیرقابل انکار بین آنچه در مسجد لعل به‌وقوع پیوست و جیش محمد، از گروه‌های افراطی پاکستان وجود دارد.
دوم آن که حملات انتحاری بعد از این عملیات اکثراً در مناطقی اتفاق افتاده که گروه‌های شبه‌نظامی غیرقانونی از آنجا نشأت گرفته‌اند. علاوه بر این هواداران این گروه‌ها در این مناطق به دفعات تجمعات غیرقانونی برگزار کردند و به زد و خورد با نیروهای امنیتی پرداختند.
موضوع سوم این که مسجدلعل مأمن شبه‌نظامیان خارجی بسیاری از جمله ازبک‌ها و هواداران طالبان از نواحی قبایلی‌‌نشین بود.
این نکته بر کسی پوشیده نیست که مولانا مسعود اظهر، از مؤسسان جیش محمد در گذشته به دفعات از مدرسه علوم دینی لعل دیدار داشته است.
همچنین گفته می‌شود ایمن‌الظواهری، شخص دوم القاعده با مدیران ارشد این مدرسه چون مولانا عبدالعزیز و عبدالرشید قاضی در ارتباط بوده است.
چهارمین نکته این که در ضمن عملیات اشغال مسجد لعل اعضای جیش محمد در کنار هواداران طالبان و طلاب خارجی تا آخرین مرحله در برابر نیروهای دولت مقاومت کردند.
دولت ادعا دارد اجساد تعداد قابل‌توجهی از طلاب خارجی در بین اجساد برجای مانده از عملیات اشغال مسجد لعل کشف شده است. احساس همدردی و همگرایی قاطع قاضی با طالبان از انتقادات تند او از عملکرد دولت در مناطق مرزی برای سرکوب طالبان و القاعده کاملاً مشهود بود.
نکته بعدی این که مقادیر قابل‌توجهی مسلسل‌های کلاشینکف، نارنجک، گازهای اشک‌آور و دودزا، مین‌های ضدتانک و سایر تجهیزات نظامی پس از اشغال مسجد لعل کشف شد.
به استثنای دو بمب‌گذار انتحاری که خود را در ضمن عملیات ارتش منفجر کردند شبه‌نظامیان پناه گرفته در مسجد اقدام به تولید بمب‌های بنزینی کرده بودند که انفجار آن‌ها مرگ تعدادی از بانوانی که مسجد را ترک نکرده بودند درپی داشت.
نکته آخر این که این بحران عاقبت پس از یک هفته محاصره مسجد لعل و درگیری‌های نظامی که 102 کشته از هر دو طرف برجای گذاشت پایان یافت. هدف از اجرای این عملیات دادن این درس به گردانندگان مدارس مذهبی بود که دولت درصورت لزوم از حمله به این مدارس و اقدام علیه آن‌ها باکی ندارد.
در نتیجه این اپیزود از جنگ پاکستان با ترور، این کشور در وضعیتی حاد قرار گرفته است.
ظواهری خواستار عزل پرویز مشرف، رئیس‌جمهوری شده است و شاید آنچه هم‌اکنون در پاکستان اتفاق می‌افتد طلیعه اقدامات بعدی برای تحقق این هدف باشد.
